Κάποια μέρα του περασμένου Μάη πήρα στα χέρια μου μια πρόσκληση από το Σώμα Ελληνικού Οδηγισμού για μια ομιλία με τον παραπάνω τίτλο. Όντας πριν από μερικά χρόνια πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου (του Σώματος Ελληνίδων Οδηγών τότε) και γνωρίζοντας ότι οι εκδηλώσεις του έχουν πάντα ενδιαφέρον, αν και με ξένισε η επιλογή ενός τόσο ιατρικού θέματος, προγραμμάτισα να την παρακολουθήσω.
Η εκδήλωση πραγματικά με ικανοποίησε αλλά και με άγγιξε, τόσο ώστε να θελήσω να σας μεταφέρω έστω και λίγο αυτό που εγώ εισέπραξα.
Με ελάχιστο κόπο και λιγότερο πόνο, αλλά με περισσή αγάπη μπορούμε όλοι μας να γίνουμε εθελοντές δωρητές μυελού των οστών και αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων.
Οι ομιλητές, εξαίρετοι γιατροί, άξιοι ερευνητές αλλά προπάντων υπέροχοι άνθρωποι εξήγησαν με απλό τρόπο, πως ο καθένας μας μπορεί να εγγραφεί στο αρχείο δοτών μυελού των οστών και ίσως κάποτε σώσει μια ζωή, που μόνο αυτός μπορεί να σώσει, ίσως να σώσει τη ζωή ενός παιδιού που μόνο αυτός μπορεί.
Ακούγεται υπερβολικό κι όμως δεν είναι, θα καταλάβετε γιατί:
Ο μυελός των οστών είναι ρευστός ιστός που βρίσκεται στα οστά του σώματος (κυρίως της λεκάνης και του στέρνου) και περιέχει αρχέγονα κύτταρα, που όταν ωριμάσουν μετατρέπονται σε λευκά αιμοσφαίρια, ερυθρά αιμοσφαίρια και αιμοπετάλια. Όταν αυτά τα κύτταρα μεταμοσχευθούν σε ασθενείς, όταν δηλαδή αντικατασταθεί ο πάσχων μυελός των οστών με κύτταρα από υγιή δότη (με ενδοφλέβια μετάγγιση όπως αυτή του αίματος), θα παράγουν φυσιολογικό νέο υγιή μυελό των οστών.
Μεταμόσχευση μυελού των οστών χρειάζονται ασθενείς με μυελική απλασία( δεν μπορεί ο μυελός να σχηματίσει τα κύτταρα του αίματος), λευχαιμία (παράγονται παθολογικά κύτταρα), κληρονομικά αιματολογικά νοσήματα ή μυελική καταστροφή, από ακτινοβολία ή φάρμακα.
Οι δότες αναζητούνται είτε μεταξύ των μελών της οικογένειας του ασθενούς, (όπου η πιθανότητα να βρεθεί συμβατός δότης είναι περίπου 30%) είτε στη Διεθνή Δεξαμενή Δοτών, που περιλαμβάνει δότες από όλο τον κόσμο. Επειδή όμως είναι πιθανότερο να βρεθεί συμβατός δότης ανάμεσα σε ομοεθνείς ΄(γιατί έχουν κοινά αντιγόνα ιστοσυμβατότητας),γίνεται αντιληπτή η επιτακτική ανάγκη να αυξηθεί ο αριθμός των Ελλήνων εθελοντών δοτών.
Για να γίνει κάποιος δότης μυελού των οστών, πρέπει να είναι άτομο ηλικίας 18 έως 50 ετών, χωρίς ιστορικό μεταδοτικών νοσημάτων, να κάνει μια δήλωση για εθελοντική δωρεά και να στείλει ένα μικρό δείγμα αίματος για τον προσδιορισμό των αντιγόνων ιστοσυμβατότητας. Τα αποτελέσματα μαζί με τα στοιχεία του δότη και το ιατρικό ιστορικό καταχωρούνται στο αρχείο δοτών που τηρείται στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων
Εάν οι εργαστηριακές εξετάσεις δείξουν ότι κάποιος δότης είναι συμβατός με έναν ασθενή, ο δότης ενημερώνεται πλήρως για την διαδικασία και εφόσον το επιθυμεί μπορεί να συνεχίσει με την δωρεά του μοσχεύματος, ή να την αρνηθεί, (ενέργεια βέβαια που θα φέρει μεγάλη αναστάτωση στον ασθενή και την οικογένειά του)
Η λήψη του μυελού των οστών γίνεται με οστική παρακέντηση κάτω από γενική ή ραχιαία αναισθησία από ειδικούς αιματολόγους που ασχολούνται με τη μεταμόσχευση. Η ποσότητα του μυελού που συλλέγεται, αποτελεί το3-5% του συνόλου του μυελού του δότη και αναγεννιέται πλήρως σε 4-6 εβδομάδες. Ο δότης εισέρχεται στο νοσοκομείο μια μέρα πριν την λήψη και εξέρχεται την επομένη της λήψης. Η διαδικασία της λήψης είναι ανώδυνη, όμως για λίγες μέρες υπάρχει ελαφρύς μυοσκελετικός πόνος στο σημείο της παρακέντησης.
Είναι όμως τόσο μεγάλη η ηθική ικανοποίηση του δότη γνωρίζοντας ότι βοήθησε τη σωτηρία ενός συνανθρώπου, ενός παιδιού πολλές φορές, από το θάνατο, που αυτός ο μικρός πόνος γίνεται ανύπαρκτος.
Και όπως είπε ο πρόεδρος του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων παιδιών με νεοπλασματικές ασθένειες < η πίστη >, αυτός ο πόνος γίνεται χαρά με το πρώτο χαμόγελο του παιδιού, με το απλό βλέμμα ευγνωμοσύνης του γονιού του παιδιού που σώθηκε...
Αν και εσείς, όπως και εγώ, αισθανθήκατε ότι όλοι μπορούμε να συνεισφέρουμε στο αγώνα των γιατρών, για τη σωτηρία των συνανθρώπων που υποφέρουν, στον αγώνα των γονιών για το χαμόγελο του παιδιού τους, μπορείτε να επικοινωνήσετε με τη Μονάδα Αναζήτησης Εθελοντών Δοτών Αρχέγονων Αιμοποιητικών Κυττάρων του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας τηλεφωνικά στον αριθμό 1147 ή μέσω internet στην ηλεκτρονική διεύθυνση com@otenet.gr και να πάρετε έτσι περισσότερες πληροφορίες για το δώρο ζωής που μπορείτε να κάνετε, με μια απλή εξέταση αίματος μικρού σχετικά κόστους αλλά με πολλή αγάπη …
γίνε και συ δωρητής μυελού των οστών, γιατί κάπου στον κόσμο υπάρχει μια ζωή, που μόνο εσύ μπορείς να σώσεις!
Kάνε και συ, ένα δώρο ζωής…
Ελένη Ρέλλια - Φαρμακοποιός