Γράφει η Κυριακή Ξενικού, Φαρμακοποιός -Χημικός, M.Sc. στην ανόργανη βιοχημεία.
Ο βήχας είναι ένα σημαντικό αντανακλαστικό που βοηθά τον ανθρώπινο οργανισμό να ‘καθαρίσει’ τους αεραγωγούς του (το σύνολο των βρόγχων που οδηγούν στους πνεύμονες). Αποτελεί την ασπίδα του αναπνευστικού μας συστήματος απέναντι στoυς παθογόνους μικροοργανισμούς που προσπαθούν να διεισδύσουν στους πνεύμονες. Συχνά, όμως, γίνεται ένα ιδιαίτερα ενοχλητικό σύμπτωμα, που δυσχεραίνει την καθημερινότητά μας και συχνά απειλεί τον ύπνο μας.
Αποτελεί πολύ συχνό πρώιμο σύμπτωμα πολλών νοσημάτων του αναπνευστικού συστήματος ή μπορεί να αποτελεί εκδήλωση παθήσεων άλλων οργάνων. Δεν είναι πάθηση, αλλά σύμπτωμα. Όταν συνοδεύεται από απόχρεμψη (φλέματα), τότε οι παθήσεις που τον προκαλούν περιορίζονται στην αεροφόρο οδό και στους πνεύμονες. Σύμφωνα με τις νεότερες οδηγίες της Αμερικανικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, ο βήχας, ανάλογα με τη χρονική του διάρκεια, χωρίζεται σε οξύ, όταν η διάρκειά του είναι μικρότερη των 3 εβδομάδων, υποξύ όταν διαρκεί από 3 έως 8 εβδομάδες, και χρόνιο όταν ξεπερνάει το διάστημα των 8 εβδομάδων. Παράλληλα, ο βήχας μπορεί να είναι ξηρός, δηλαδή να μην παρουσιάζει βλεννώδεις εκκρίσεις και να νιώθουμε το λαιμό μας ερεθισμένο και να ‘γδέρνεται’, ή παραγωγικός, ο οποίος συνοδεύεται από φλέματα ξεκινώντας από το κατώτερο αναπνευστικό.
Η θεραπεία εξαρτάται από την υποκείμενη αιτιολογία. Για παράδειγμα: Κάποιες λοιμώξεις θεραπεύονται με αντιβιοτικά. Εάν η λοίμωξη οφείλεται σε μικρόβιο, ο γιατρός σας μπορεί να σας χορηγήσει αντιβιοτικά. Εάν η λοίμωξη οφείλεται σε κάποιο ιό (π.χ. κοινό κρυολόγημα), ο γιατρός σας δεν μπορεί να σας χορηγήσει αντιβιοτικά, διότι οι ιοί δεν καταπολεμούνται μέσω αντιβίωσης. Μην αρχίζετε αντιβιοτικά χωρίς λόγο. Tο συνηθέστερο αίτιο έντονου βήχα είναι οι ιογενείς λοιμώξεις και τα αντιβιοτικά δεν σας προσφέρουν τίποτα.
Οι οπισθορινικές εκκρίσεις θεραπεύονται με διάφορα μέσα π.χ. χάπια από το στόμα ή ρινικά σπρέυ.
Το άσθμα και η ΧΑΠ συνήθως θεραπεύονται με φάρμακα τα οποία ο ασθενής εισπνέει.
Η Γαστροοισοφαγική Παλινδρόμηση μπορεί να θεραπευτεί με αγωγή η οποία μειώνει ή και εξουδετερώνει το οξύ στο στομάχι.
Αν η αιτία του βήχα δεν διευκρινιστεί, πιθανόν ο γιατρός σας να σας συνταγογραφήσει φάρμακα για να σας βοηθήσει να απαλλαγείτε από το βήχα, ή να μειωθεί η ένταση του.
Ωστόσο, προς αποφυγή της χρήσης συνθετικών φαρμάκων ένας συνδυασμός φυτικών εκχυλισμάτων με αντιβηχική και βλεννολυτική δράση αποτελεί τη βέλτιστη λύση χωρίς τις ανεπιθύμητες ενέργειες της φαρμακευτικής αγωγής.
Επιπλέον, ο βήχας ως γνωστόν επιδεινώνεται σε έναν καπνιστή επομένως η διακοπή του κρίνεται αναγκαία. Εναλλακτικά, ειδικά για έναν καπνιστή ο συνδυασμός φυτικών εκχυλισμάτων.
Αποφύγετε ουσίες που μπορούν να ερεθίσουν τους πνεύμονες και να επιδεινώσουν το βήχα όπως ατμοσφαιρική ρύπανση, καπνός, αλλεργιογόνα και δυνατές οσμές.
Είναι αποτελεσματικά τα ζεστά ροφήματα, το μέλι και οι καραμέλες στην καταπολέμηση του βήχα;
Αν ο βήχας αποτελεί σύμπτωμα κρυολογήματος, πρέπει να γνωρίζετε ότι η ίωση θα κάνει έτσι κι αλλιώς «τον κύκλο της» και, επομένως, οτιδήποτε και αν χρησιμοποιήσετε ενδέχεται απλώς να μειώσει την ένταση των συμπτωμάτων ή τη διάρκειά τους. Αν και δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά στοιχεία για την αποτελεσματικότητα των ζεστών ροφημάτων, η εμπειρία δείχνει ότι ένα χλιαρό τσάι ή ένα φλιτζάνι γάλα με 1 κουταλιά μέλι (πλούσιο σε αντιοξειδωτικά) είναι ιδανικά για το λαιμό σας.
Τα αφεψήματα δρουν μαλακτικά στο λαιμό και μαλακώνουν τον βήχα. Μια ιδέα είναι να φτιάξετε ένα ρόφημα από θυμάρι και φασκόμηλο, μέσα στο οποίο θα διαλύσετε μια κουταλιά μέλι. Για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, κάνετε επίσης εισπνοές πάνω από νερό μέσα στο οποίο βράζετε χαμομήλι ή ευκάλυπτο. Ο ατμός ενυδατώνει τις εκκρίσεις των βρόγχων, τις ρευστοποιεί και βοηθά στην αποβολή τους.
Για αποτελεσματικότερη δράση , ο ιδανικός συνδυασμός, έναντι στον επίμονο ξηρό και ερεθιστικό βήχα όπως και στον παραγωγικό και την καταρροή αποτελεί σύμπλεγμα φρέσκων βοτάνων γλυκκύριζας, θυμαριού και κισσού.
1.Κισσός
Πιο συγκεκριμένα, ο κισσός συμβάλλει στην αντιμετώπιση των καταρροϊκών καταστάσεων διευκολύνοντας τη ρευστοποίηση των εκκρίσεων και τη βλεννόλυση.
2.Θυμάρι
Το θερμαντικό θυμάρι διαθέτει αποχρεμπτικές και χαλαρωτικές ιδιότητες και συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία των πνευμόνων.
3.Γλυκύρριζα
Η γλυκκύριζα χάρη στις αντιφλεγμονώδεις και αντισηπτικές της ιδιότητες ενισχύει τόσο το ανώτερο όσο και το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα σε περιπτώσεις βρογχικών προβλημάτων, άσθματος λοιμώδους και μεταλοιμώδους βήχα. Ο Θεόφραστος την παρουσιάζει ως “χρησίμη προς τε τα άσθματα και προς την βήχαν ξηράν και όλους τους περί τον θώρακαν πόνους’. Η γλυκκύριζα συμμετέχει στην παραδοσιακή θεραπευτική του Θιβέτ στο 98% των σύνθετων σκευασμάτων. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι Θιβετιανοί στην αξιολόγηση των βοτάνων που έχουν όσον αφορά την θεραπευτική τους αξία έχουν την γλυκκύριζα στην πρώτη θέση, ενώ το γνωστό σε όλους μας Τζίνσενγκ βρίσκεται στην 15η θέση!
Όπως αναφέρει η φαρμακοποιός, να προτιμάτε σκευάσματα τα οποία περιέχουν φρέσκα βότανα, καθώς έχουν 3 φορές πιο ισχυρή δράση σε σχέση με τα αποξηραμένα.
Ένα από τα καλύτερα σκευάσματα που κυκλοφορούν στην αγορά, είναι το A.Vogel Bronchosan, το οποίο είναι συμπλήρωμα διατροφής με βάση τα φρέσκα βότανα κισσού, θυμαριού και γλυκύρριζας.
Σας προτείνουμε το A.Vogel Brochosan:
Κατάλληλο για:
- επίμονο βήχα (ξηρός, ερεθιστικός)
- παραγωγικό βήχα
- καταρροή